Colas Noord
29 Maart 2022
Alles op een rijtje De laatste weken is er veel te doen rond de vernieuwde omgevingsvergunning van de bekendste asfaltfabriek van Schoten: Colas Noord NV. Groen Schoten heeft zich beziggehouden met dit dossier en wij hebben een aantal stappen ondernomen om de balans tussen de industrie en de algemene gezondheid te garanderen. Wat is er in het verleden al gebeurd en hoe moet het verder?
Probleemschets
Het asfaltbedrijf is al aanwezig in Schoten sinds het begin van de 21e eeuw. De asfaltproducent doet aan recyclage van gebruikt asfalt om dit om te zetten in nieuw ‘virgin asfalt’. Deze recyclage helpt om de afvalberg te verkleinen en bouwt mee aan het concept van een circulaire economie. De basisgrondstof die men gebruikt is asfaltgranulaat (AG). In de centrale van Colas kan er nieuw asfalt geproduceerd worden met een AG gehalte van 60 tot 80 procent.
De recyclage is in essentie een goede zaak voor mens, dier en natuur, maar het brengt ook een paar problemen met zich mee. Bij het produceren van ‘virgin asfalt’ worden bitumen toegevoegd, om de karakteristieke eigenschappen te verbeteren (duurzamer, waterbestendig,). Deze bitumen zijn de zwaarste aardoliefractie en giftig voor de mens. Hoewel bitumen zeer giftig zijn, vormen ze geen gevaar voor de mens wanneer ze in het asfalt op de weg liggen.
Een ander verhaal is de asfalt recyclage. Hier wordt asfalt opgewarmd dat al bitumen bevat, waardoor deze deels vrij komen. Deze schadelijke gassen zoals VOS en PAK worden afgezogen en door de schouw van de fabriek de lucht ingepompt. De wind verplaatst het bitumen samen met de andere schadelijke stoffen en deze dalen neer in tuinen, parken en straten in een straal van 1800 m rondom de fabriek (naar gelang de windrichting). Al een aantal jaar merkt Groen Schoten dat dit probleem aanhoudt. De aanvraag tot hervergunning van de Colas fabriek leek ons het perfecte moment om in dialoog te gaan met de burgers en om dit dossier grondig te bestuderen.
Wat voorafging
Op 15 mei 2021 doet de heer Francois Hendrickx een aanvraag tot hervergunning bij de deputatie van Antwerpen in naam van Colas Noord NV. De aanleg van de nieuwe Hoogmolenbrug is voor de fabriek de perfecte gelegenheid voor het herinrichten en uitbreiden van hun site. Het kan ook meespelen dat de huidige vergunning verloopt op 3 januari 2022. Groen Schoten is zich bewust van de problematiek tussen de asfaltcentrale en de omwonende burgers en besluit de heraanvraag grondig te bestuderen.
Zoals de procedure het wil, komt er eerst een openbaar onderzoek. Tijdens de periode van 25 juni tot 24 juli 2021 kunnen de betrokken partijen een bezwaarschrift indienen via het omgevingsloket. In het begin van de zomervakantie beslist Groen Schoten om de betrokken wijken te gaan informeren over de veranderingen. Het gaat louter om een informatieve actie, waarbij we de impact van de fabriek proberen in te schatten door in dialoog te gaan met de omwonenden. Tegen het einde van het openbaar onderzoek worden er meer dan 300 bezwaarschriften ingediend: een indicatie dat de impact wel degelijk groot is.
Op 30 juli geeft de gemeente Schoten haar advies: voorwaardelijk gunstig voor een vergunning op proef van één jaar. De gemeente vraagt de asfaltproducent om te investeren in de meest recente BBT. Deze BBT (Best Beschikbare Technieken) zijn opgesteld in 2014 en moeten de uitstoot van schadelijke stoffen inperken. Er wordt ook verwezen naar het onderzoek van het VITO in 2013-2014 waaruit blijkt dat de impact op de omgeving niet onaanvaardbaar is en dat de asfaltcentrale zich houdt aan het BBT-principe. Toch is er jaar na jaar een toename van klachten bij onze milieudienst over geurhinder, stofhinder en lawaaihinder.
Op 7 september 2021 beslist de Provinciale Omgevingsvergunningscommissie dat er onvoldoende informatie is vrijgegeven door de asfaltproducent en besluit om de administratieve lus toe te passen: Colas Noord NV krijgt 60 dagen de tijd om hun aanvraag te vervolledigen. Het collegebestuur van Schoten en andere adviesorganen moeten opnieuw een advies uitbrengen. Alle bezwaarschriften blijven geldig.
Ondertussen komt Groen Schoten in contact met een expert op vlak van asfaltrecyclage: Johan Declerck. Johan heeft dezelfde problematiek meegemaakt in Grimbergen en heeft dit ook zien gebeuren in Heusden-Zolder. De parallellen zijn verontrustend:
- Er wordt gesproken over geurhinder terwijl dit gaat over toxische stoffen.
- De asfaltcentrale houdt zich aan de wettelijke BBT, maar die zijn verouderd.
- Colas doet aan zelfcontrole van hun uitstoot.
Johan trekt aan de alarmbel en informeert het bestuur van Groen Schoten over de ernst van de zaak. Groen Schoten beslist om deze informatie publiek te maken en organiseert een informatiesessie op 13 december 2021.
Op maandag 13 december 2021 heeft Groen Schoten een infosessie i.v.m. de asfaltproblematiek in Schoten georganiseerd. Deze infosessie kan je herbekijken via onderstaande link:
Op 29 oktober 2021 dient Colas Noord NV een aangepaste aanvraag in. De milieudienst van de gemeente Schoten adviseert ongunstig voor de toekenning van de omgevingsvergunning omdat de afname van de uitgestoten gassen niet wordt gewaarborgd in de aanvraag. Het college van Schoten volgt deze keer het advies van de milieudienst en geeft ook een ongunstig advies.
Op maandag 13 december 2021 houdt Groen Schoten de infosessie: een groot succes!
Meer dan 40 mensen zijn aanwezig en zelfs de pers (link: https://www.gva.be/) is op de hoogte. De grote opkomst impliceert ook de omvang van het probleem. Veel mensen maken zich zorgen over hun gezondheid. Iedereen vraagt zich af of de deputatie van Antwerpen de vergunning gaat toekennen of niet...
Op 23 december 2021 ondertekent de deputatie van Antwerpen de documenten om de aanvraag goed te keuren: Colas Noord NV krijgt een eeuwigdurende omgevingsvergunning.
Op 10 januari gaat de beroepsperiode in. Iedereen die betrokken partij is en het niet eens is met de beslissing van de deputatie, mag een beroepschrift indienen. Om sterker te staan in de hele beroepsprocedure wordt het actiecomité Asfalt opgericht. Hierin zitten de betrokkenen van de omliggende wijken. Met de gebundelde kennis leveren zowel Groen Schoten als verschillende leden van het actiecomité een beroepschrift in.
Wat nu?
Ondertussen zijn de ingediende beroepschriften ontvankelijk verklaard, wat wil zeggen dat ze juridisch aan de juiste normen voldoen. Of het een impact gaat hebben op de beslissing van de deputatie zal de toekomst moeten uitwijzen. Als de beslissing blijft zoals ze nu is, dan is de enige optie om naar de raad van vergunningsbetwisting te stappen.
Ondertussen heeft Colas een eigen infosessie gepland op donderdag 7 april. Hier gaat de asfaltproducent dieper in op hun productieproces en wordt er uitleg gegeven over het wettelijke kader. Brecht Verwulgen zal Groen Schoten vertegenwoordigen tijdens deze infosessie.
Op 22 april 2022 zullen de indieners van een beroepschrift gehoord worden. Hierbij kunnen ze hun beroepschrift verder beargumenteren en extra info geven indien nodig.
Besluit
Groen Schoten volgt de aanvraag van Colas Noord NV nauwgezet op. Hierbij onderhouden ze het contact met de burgers, wijken en ook het actiecomité asfalt. Het is voor ons belangrijk dat de industrie samengaat met de gezondheid van onze burgers. Daarom vinden we dat er voldoende moet geïnvesteerd worden in filtratie van toxische gassen die de asfaltcentrale uitstoot. We willen ook de asfaltcentrale aansporen om niet enkel te kijken naar de (verouderde) BBT, maar om een pionier te zijn op vlak van luchtfiltratie. Zo kan de industrie op een duurzame en gezonde manier zijn steentje bijdragen aan een schoner Schoten.
